وضعیت های صحیح شیردهی

مادر هنگام شیردهی (چه به حالت نشسته و یا خوابیده) باید در وضعیت کاملا راحتی قرار بگیرد تا بتواند به آسانی شیرخوار را در آغوش گرفته و به پستان بچسباند. در حالت نشسته روی مبل یا صندلی راحت، داشتن تکیه گاه زیر پا و استفاده از بالش برای حمایت شیرخوار و هم سطح کردن سر شیرخوار با پستان و در حالت خوابیده گذاشتن بالش سفتی در پشت و بالشی زیر سر معمولا وضعیت راحتی را برای مادر فراهم می کند.

چهار نکته کلیدی وضعیت صحیح در آغوش گرفتن شیرخوار برای شیردهی باید رعایت شود:

• سر، گردن، گوش ها، تنه و باسن شیرخوار در یک امتداد قرار گیرد.
• بدن شیرخوار روبروی مادر و در تماس نزدیک با بدن او باشد.
• صورت شیرخوار روبروی پستان مادر بطوری که بینی او هم سطح نوک پستان قرار گیرد.
• بدن شیرخوار با دست مادر حمایت شود.(در ماه اول علاوه بر حمایت شانه ها و سر نوزاد باید باسن او نیز در آغوش مادر باشد.)

شناخت وضعیت های مختلف شیردهی

از آنجا که مادران معمولا بغل کردن شیرخوار به روش گهواره ای را می شناسند، بهتر است با روش های مختلف آشنا شوند تا پس از زایمان بتوانند بطور عملی تمرین کرده و بهترین وضعیت هایی که برای مادر و شیرخوار راحت تر است انتخاب کنند.

وضعیت گهواره ای متقابل:روشی ایده آل برای اوایل شیردهی، کنترل سر شیرخوار و آوردن او به طرف پستان و همچنین برای شیرخوارانی است که در پستان گرفتن مشکل دارند. استفاده از این روش در نوزادان نارس و کوچک که عضلات شل دارند و مادرانی که نوک پستان شان آزرده شده بهترین روش شیر دادن می باشد.اگر مادر از پستان چپ میخواهد کودک را شیر بدهد ، شیرخوار را با دست راست نگه دارد و بالعکس. دست مادر قاعده گردن و بالای شانه شیرخوار را نگه می دارد و بدن شیرخوار در امتداد طول ساعد مادر قرار میگیرد. از دست طرف پستان مورد استفاده، برای نگهداری پستان استفاده می شود. بدن شیرخوار به پهلو رو به مادر است و دهان او زیر نوک پستان و بینی او هم سطح با نوک پستان مادر است.

وضعیت گهواره ای(معمولی یا سنتی):  یکی از مرسوم ترین روش های نگهداشتن کودک برای شیردهی است. سر شیرخوار در خم آرنج مادر قرار می گیرد و بدنش با ساعد مادر حمایت می شود. این روش برای زمانی که شیرخوار رشد می کند و بخوبی سر خود را کنترل می کند مناسب است. در این روش باید مراقب بود که مادر به سمت شیرخوار خم نشود، دست زیرین شیرخوار در پهلوی مادر قرار گیرد و  بین مادر و شیرخوار واقع نشود، استفاده از بالش روی ران های مادر برای هم سطح نمودن شیرخوار با پستان توصیه می شود

وضعیت زیر بغلی:در این وضعیت، مادر می نشیند و سر نوزاد به طرف پستان و بدنش زیر بغل مادر در پهلوی وی قرار می گیرد. باسن کودک روی بالشی نزدیک آرنج مادر است تا نوزاد را به سطح پستان برساند. در این وضعیت برای راحتی بیشتر ، پشت شانه های مادر هم بالش گذاشته شود تا بعد از پستان گرفتن شیرخوار، تکیه دهد.

در شرایط خاص مثل بزرگ بودن پستان ها یا نوک پستان صاف یا فرورفته ، این وضعیت ارجح است چون مادر دید بهتری بر شیرخوار و کنترل بیشتری بر سر او دارد. این وضعیت برای مادرانی که تحت عمل سزارین قرار گرفته اند، و در مواردی که بچه خواب آلود است یا در یادگیری تغذیه با شیرمادر مشکل دارد ، همچنین برای کودکان نارس و کودکانی که مکیدن ضعیف دارند و برای تغذیه همزمان دوقلوها مفید می باشد

وضعیت خوابیده به پهلو:در این وضعیت مادر و کودک به پهلو روبروی هم می خوابند. می توانید چند بالش زیر سر، پشت و زیر زانویی که به طرف بالا است بگذارید. بچه به پهلو و روبروی مادر طوری قرار می گیرد که پشتش بر بازوی او تکیه دارد و زانوهایش به طرف مادر کشیده شده است. ممکن است لازم باشد که یک بالش کوچک ، پتو یا حوله تا شده در پشت شیرخوار هم گذاشته شود. در مادرانی که سزارین شده اند گاهی لازم است برای محافظت بخیه ها، بین مادر و شیرخوار یک بالش کوچک یا یک حوله تا شده کوچکی قرار بگیرد.

منبع: راهنمای آموزش مادران باردار در مورد تغذیه با شیرمادر، سوسن سعدوندیان و دیگران، انتشارات اندیشه ماندگار،1397

                                                                                                                                         شبکه بهداشت و درمان فیروزکوه-واحد سلامت خانواده