تمرکز و هدف اصلی روز جهانی بدون دخانیات 2019، بر آثار مخرب و زیانبار مصرف مواد دخانی بر سلامت ریه مردم جهان خواهد بود.

این آثار مخرب شامل:

• سرطان ریه: استعمال مواد دخانی یکی از علل اصلی سرطان ریه است که سبب بیش از دو سوم مرگ و میر های ناشی از سرطان ریه در سراسر جهان است. همچنین قرار گرفتن در معرض دود دست دوم در خانه یا محل کار باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه می شود. ترک دخانیات می تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را کاهش دهد. پس از 10 سال ترک دخانیات، خطر سرطان ریه تقریبا در نیمی از مصرف کنندگان کاهش می یابد.
• بیماری مزمن تنفسی:استعمال دخانیات یکی از علل اصلی بیماری مزمن انسدادی ریه است (COPD) است، وضعیتی که در آن ساخت اسفنج در ریه ها اشباع شده و موجب سرفه دردناک و مشکلات تنفسی شدید می شود. خطر ابتلا به COPDبه ویژه در میان افرادی که استعمال مواد دخانی را در سن جوانی شروع می کنند، به شدت بالا است زیرا دود دخانیات به طور قابل توجهی باعث کاهش حجم ریه می شود. دخانیات همچنین آسم را تشدید می کند که سبب محدود شدن فعالیت و ناتوانی می شود. توقف استعمال مواد دخانی، موثرترین درمان برای کاهش پیشرفت COPDو بهبود علائم آسم است.
• در طول زندگی.جنین در معرض سموم دود حاصل از مواد دخانی، از طریق استعمال سیگار و قلیان مادر خواهد بود. جنین در این شرایط و با قرار گرفتن در معرض دود دست دوم، اغلب کاهش رشد و عملکرد ریه را تجربه می کنند. کودکان در معرض دود دست دوم در معرض خطر ابتلا و تشدید آسم، پنومونی و برونشیت و عفونت های مکرر تنفسی هستند.

در سراسر جهان، حدود 165،000 کودک قبل از 5 سالگی در اثر ابتلا به عفونت های تنفسی ناشی از دود دست دوم می میرند. افرادی که در سن بلوغ زندگی می کنند، همچنان از عوارض ناشی از  دود دست دوم رنج می برند، زیرا عفونت های مکرر تنفسی در اوایل کودکی خطر ابتلا به COPDرا در بزرگسالی افزایش می دهد

• بیماری سل.بیماری سل سبب آسیب ریه و کاهش عملکرد ریه می شود که بیشتر در اثر مصرف دخانیات تشدید می شود. مواد شیمیایی دود تنباکو می تواند عفونت های پنهان سل که حدود یک چهارم افراد مبتلا به آن هستند را، ایجاد میکند. سل فعال همراه با اثرات مخرب استعمال دخانیات بر سلامت ریه، به طور قابل توجهی باعث افزایش خطر ناتوانی و مرگ ناشی از نارسایی تنفسی می شود
• آلودگی هوا.دود دخانیات یک نوع بسیار خطرناک از آلودگی هوای محیط های بسته است: دخانیات بیش از 7000 مواد شیمیایی دارد که 69 مورد آن باعث ایجاد سرطان می شود. اگر چه دود ممکن است نامرئی و بی بو باشد ولی می تواند تا پنج ساعت در هوا باقی بماند، مواجهه با آن سبب ابتلا به سرطان ریه، بیماری های مزمن تنفسی و کاهش عملکرد ریه میشود.