گرایش به موادمخدر و دخانیاتی همچون کشیدن سیگار، تنها یک عامل ندارد و ممکن است عوامل مختلفی در آن دخیل باشند مانند تأثیرپذیری از گروه همسالان و دوستانی که رفتار‌های پرخطر، شکست‌های مکرر تحصیلی و یا سابقه فرار از مدرسه را تجربه کرده‌اند، شکست‌های عاطفی، وجود مشکلاتی مانند بدسرپرستی، جدایی والدین و سابقه رفتار‌های پرخطر در کانون خانواده، الگو‌ها و شیوه‌های نامناسب فرزندپروری، گرایش به کنجکاوی، تفریح، سرگرمی و لذت طلبی، زندگی در محیط‌هایی که افراد پر خطر بیشتر در آنجا حضور دارند و نیز کم توجهی به آموزش‌های خود مراقبتی در خانواده و مدرسه نیز می‌توانند از جمله عوامل گرایش افراد به ویژه نوجوانان به مصرف سیگار و بعد موادمخدر باشند.

*از دیگر علل استعمال سیگار و قلیان در نوجوانان و جوانان می‌توان به خودنمایی مخرب اشاره کرد، چرا که طبق بررسی‌های انجام شده مصرف سیگار در نوجوانان، بیشتر جنبه خودنمایی دارد و کم کم برای کسب لذت صورت می‌گیرد، غافل از اینکه استعمال سیگار تا قبل از ۲۰سالگی یعنی در سنین بحرانی بسیار خطرناک است، زیرا این دوران زمان شخصیت سازی افراد است و هر تجربه‌ای را تا آخر عمر الگوی راه خود قرار می‌دهند.

 *متأسفانه برخی از پسران نوجوان سیگاری با هر پکی که به سیگار می‌زنند، احساس مردانگی می‌کنند و این باور و روش به مرور تبدیل به بخشی از شخصیت آن‌ها می‌شود.

*کنجکاوی نادرست نیز از دیگر عوامل گرایش به اعتیاد است، و کنجکاوی در امتحان کردن سیگار و قلیان که اغلب به دلیل تبلیغات دوستان و همسالان آغاز شده و کم کم برای ادامه این تجربه، بهانه‌های دیگری نیز فراهم می‌شود. عامل دیگر نیز مخالفت با خانواده و رفع احساس حقارت است. تحقیقات نشان داده که عده‌ای از نوجوانان به دلیل مخالفت با خانواده و رفع حقارت‌های بی اساسی که در درون خود دارند شروع به مصرف سیگار می‌کنند و قصد دارند از این طریق اعتماد به نفس بیشتری کسب کنند.

*تقلید از والدین و اطرافیان نیز در این زمینه تأثیرگذار است؛ متأسفانه گاهی خانواده‌ها بیش از دیگر گروه‌های اجتماعی در گرایش نوجوانان به مصرف سیگار نقش دارند. تقلید از پدر و مادر و اطرافیان عامل مهمی در سیگاری شدن و گرایش نوجوانان به مصرف دخانیات است.

 

واحدسلامت روانی اجتماعی و اعتیاد شبکه بهداشت و درمان فیروزکوه